M3 Lee

Amerykański czołg z okresu II wojny światowej. Wersja używana przez armię brytyjską z powiększoną wieżą i bez dodatkowej wieżyczki znana była pod nazwą General Grant.


Zastosowanie bojowe
Kilka sztuk czołgu M3 miały w posiadaniu jednostki amerykańskie broniące Filipin przed Japończykami na przełomie 1941/1942 r. Właściwy jednak chrzest bojowy M3 przeszedł w rękach Brytyjczyków - 27 maja 1942 r. w czasie bitwy pod Gazalą i służył w jednostkach bojowych (zarówno brytyjskich jak i amerykańskich) do końca kampanii północno-afrykańskiej. Brytyjczycy otrzymali 2887 sztuk.
Bardzo szybko wyszły na jaw wady czołgu – choć M3 wykazał w wielu dziedzinach wyższość nad czołgami brytyjskimi (wysoka niezawodność, lepsze uzbrojenie i opancerzenie). Szczególnie poważnym problemem była wysoka sylwetka, co na płaskiej jak stół pustyni czyniło zeń łatwiejszy do trafienia cel. Szybko okazało się również, że 37 mm działko ppanc nie jest już w stanie sobie poradzić z coraz lepiej opancerzonymi pojazdami niemieckimi. Choć do armaty kal. 75 mm była amunicja ppanc., to umieszczenie działa w sponsonie bardzo utrudniało trafienie ruchomych celów, a jego niskie położenie powodowało konieczność wystawienia całego pojazdu na ostrzał przeciwnika. Innym problemem (zwłaszcza w Tunezji) były nie najlepsze możliwości pokonywania terenu. Aby lista wad była pełna należy doliczyć niewystarczające opancerzenie w chwili gdy pojawiły się na polu walki niemieckie czołgi i działa samobieżne wyposażone w długolufowe działa. Było to jedną z wielu przyczyn ogromnych strat w najbardziej znanym epizodzie z udziałem amerykańskich M3 czyli bitwie o przełęcz Kasserine w Tunezji na przełomie stycznia/lutego 1943 roku.

Ciekawostki
Załogi radzieckie użytkujące te pojazdy "ochrzciły" je mianem "grobu dla sześciu braci" - czołgi te jako łatwe łupy (głównie przez swą wysokość, słaby nitowany pancerz i benzynowy, a więc łatwopalny z powodu użycia w nim benzyny silnik) były szybko niszczone przez Niemców.
Dane: 
Załoga: 6 osób
Masa: 27t
Zasięg: 193km
Pancerz: 12-38mm
Uzbrojenie: działo 75mm, działo 35mm w wieży, 4x km 7,62mm
Prędkość: 42km/h
Linki: https://pl.wikipedia.org/wiki/M3_Lee

Panzerkampfwagen V Panther


 Nie była jedynym podstawowym pojazdem niemieckich sił pancernych późnego okresu wojny. Rolę tę dzieliła z PzKpfw IV, który dzięki mocnej armacie mógł z powodzeniem konkurować z czołgami wroga takimi jak T-34/85.

Wóz wprowadzono do służby w 1943 roku jako odpowiedź na radziecki czołg średni T-34. Pantera miała jednak lepsze działo i znacznie grubszy pancerz. Podczas chrztu bojowego w bitwie pod Kurskiem Pantery wersji D zawiodły z powodu licznych problemów technicznych. W bitwie utracono około 150 czołgów tego typu z użytych 204, zdecydowaną większość z powodu awarii napędu i silnika. Walki dowiodły jednak wysokiej jakości opancerzenia – tylko kilka pojazdów zostało zniszczonych trafieniami artylerii, a ani jedno bezpośrednie trafienie w płytę czołową kadłuba nie okazało się groźne. Po wyeliminowaniu wad fabrycznych Pantery szybko stały się groźnym przeciwnikiem dla radzieckich sił pancernych.

W walce bezpośredniej Pantery były zdecydowanie bardziej zaawansowane technicznie zarówno od T-34 (wersje z działem kalibru 76 mm), jak i od M4 Sherman, podstawowego czołgu wojsk amerykańskich. Grubszy pancerz i silniejsze działo dawały Panterze przewagę w pojedynkach z czołgami średnimi przeciwnika. Poważną wadą był jednak duży koszt jednostkowy i czasochłonność produkcji. Do końca wojny wyprodukowano prawie 6000 Panter, podczas gdy T-34 i Shermanów wyprodukowano łącznie około 100 000. Dopiero wprowadzenie przez Rosjan czołgu ciężkiego IS-2 oraz ciężkich dział pancernych dało radzieckim czołgistom większe szanse w starciu z Panterami.

 Dane:
Załoga: 4 osób
Waga: 45.5t
Zasięg: 177km

Pancerz: 30-110mm
Uzbrojenie: działo 75mm, 3x km MG34 kal. 7,62mm
Prędkość: 46km/h
Linki: https://pl.wikipedia.org/wiki/Panzerkampfwagen_V_Panther

Mk II Matilda

 Brytyjski czołg piechoty z okresu II wojny światowej. Nazwa Matilda pochodziła od wcześniejszego czołgu piechoty Mk I Matilda, którego Matilda II w zamierzeniach miała być jedynie ulepszoną wersją, a w efekcie powstał nowy czołg.

Użycie bojowe:
Już w końcu września 1940 wylądował w Afryce 7. RTR mający na wyposażeniu 48 Matild. Czołgi Mk II zadebiutowały w Afryce w czasie operacji Compass. Chrzest bojowy miał miejsce 9 grudnia 1940 w czasie ataku na fort Nibeiwa. Brytyjskie armaty 2-funtowe okazały się bardzo skuteczne przeciwko włoskim czołgom M11/39, które były zupełnie bezradne wobec pancerzy Matild. Po krótkiej walce zostały zniszczone wszystkie 23 pojazdy włoskie. Do walki z brytyjskimi czołgami Włosi użyli 47 mm armat przeciwpancernych oraz 75 mm armat piechoty. W ten sposób wyłączyli z walki 22 pojazdy Mk II, ale tylko 7 zostało zniszczonych. Matildy wzięły udział w kolejnych walkach o Tummar, a 4 stycznia 1941 w ataku na Bardię.  Czołgi brytyjskie okazały się bardzo skuteczne. Wyeliminować z walki mogły je tylko działa przeciwlotnicze kalibru 88mm.

Najważniejsze wersje:
Matilda Mk II (a12)



Podstawowa wersja
Matilda CDL

Czołg wyposażony w silny reflektor łukowy zamontowany w opancerzonej wieży o specjalnej konstrukcji. 

Matilda Scorpion Czołg z trałem łańcuchowym.
Dane techniczne wersja a12.  
Załoga: 4 osoby
Pancerz: 20-78mm
Masa: 27t
Zasięg: 257km
Uzbrojenie: działo 2-funtowe, km typu Besa 7,92mm
Prędkość: 24km/h
Linki: https://pl.wikipedia.org/wiki/Mk_II_Matilda

M4 Sherman

Amerykański czołg średni. Bazował na podwoziu i wielu podzespołach czołgu M3 Lee, na którym zamontowano wieżę z działem 75 mm.Umożliwiło to szybkie przestawienie się zakładów na produkcję nowego pojazdu. Dlatego w okresie od lutego 1942 r. do końca II wojny światowej, wyprodukowano łącznie 49 000 sztuk wszystkich wersji. Używany, między innymi, przez armie USA, Wielkiej Brytanii, Polski, Francji i ZSRR. Po raz pierwszy został użyty w walce przez brytyjską 8 Armię w bitwie pod El Alamein (252 szt). Od lata 1943 r. M4 stał się podstawowym czołgiem średnim aliantów zachodnich.

Możliwości bojowe

M4 Sherman był niezawodnym czołgiem, wyprodukowanym na potrzeby wojny w wielkich ilościach. W momencie wprowadzenia do boju na jesieni 1942, Sherman doskonale dawał sobie radę z czołgami niemieckimi tego okresu. Sytuacja pogorszyła się, gdy w miarę postępu wojny Shermany musiały walczyć z cięższymi czołgami niemieckimi typu Tygrys (57 t) i Pantera (45 t), które z natury rzeczy miały nad nimi znaczną przewagę. Podstawowa armata 75 mm montowana na wczesnych wersjach Shermanów, nie miała szans przebić pancerza przedniego tych modeli czołgów niemieckich. Nawet lepsza armata 76 mm, montowana w późniejszych wersjach, które zaczęły docierać na front latem 1944, miała z tym duże trudności.

Wersje:

M4A1

M4A3E8

M4 Firefly

Dane dla czołgu M4A1
Załoga: 5 osób
Masa: 31t

Prędkość: (na szosie) 34-48 km/h

Pancerz: 15-76mm

Uzbrojenie: 1x działo 75mm, 2x km  7,62 mm

Zasięg: 190-240 km

Linki: https://pl.wikipedia.org/wiki/M4_Sherman